Thuốc phun muỗi sốt xuất huyết thuộc nhóm có gốc Pyrethrine, được Bộ Y tế sử dụng để phòng ngừa dịch sốt xuất huyết trong cộng đồng. Thuốc phun muỗi an toàn với sức khỏe con người vì được khuếch tán trên diện rộng và hàm lượng rất nhỏ. Tuy nhiên nếu sử dụng không đúng cách, thuốc phun muỗi có thể gây ra những triệu chứng như: choáng váng, suy hô hấp, buồn nôn, dị ứng….
1. Thuốc phun muỗi có hại cho sức khỏe con người không?
Thuốc phun muỗi sốt xuất huyết được Bộ Y tế sử dụng thuộc nhóm có gốc Pyrethrine, thuộc thế hệ mới nhất, được sử dụng rộng rãi trên thế giới. Qua thử nghiệm tại cả ba miền của đất nước đã cho kết quả an toàn với sức khỏe cộng đồng và tác dụng tiêu diệt muỗi hiệu quả.
Thuốc phun muỗi được phun không gian ở thể tích nhỏ, lượng hóa chất cực nhỏ dưới dạng phun sương. Sau vài giờ đồng hồ, lượng hóa chất trong thuốc phun muỗi sẽ khuếch tán trong không gian, vì vậy không ảnh hưởng đến sức khỏe con người, bao gồm cả người già và trẻ nhỏ. Sau khi phun thuốc muỗi, người dân cần đợi ít nhất một tiếng để vào nhà an toàn, lúc này lượng thuốc đã khuếch tán hết và mùi thuốc không còn. Trường hợp trẻ có dễ bị kích ứng và người bệnh hô hấp nên đợi khoảng hai đến ba tiếng sau khi phun thuốc sau đó vào nhà.
Mặc dù thuốc phun muỗi mà Bộ Y tế sử dụng không gây ngộ độc cho con người khi sử dụng đúng cách, tuy nhiên nếu sử dụng thuốc với hàm lượng vượt quá mức cho phép có thể gây ảnh hưởng tới con người, môi trường, vật nuôi, làm ô nhiễm nguồn nước và các động vật thủy sinh.
Cụ thể, các thuốc nhóm gốc Pyrethroids nói chung có thể gây ngộ độc cấp tính nếu con người hít vào một lượng thuốc lớn (từ 30ml trở lên) trong thời gian dài. Thuốc sẽ kích thích phế quản tiết dịch gây co thắt cơ trơn, ức chế thần kinh trung ương và giảm tri giác, gây đỏ, ngứa, tụt huyết áp…
Do đó, với người phun thuốc cần có kiến thức về loại thuốc, mức độ phun, liều lượng thuốc, trang bị đầy đủ khẩu trang, áo khoác…để phòng ngừa ngộ độc. Trường hợp phun thuốc tại nhà cần mua loại thuốc được Bộ Y tế cấp phép sử dụng, đọc kỹ hướng dẫn của nhà sản xuất để tránh ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
2. Cách xử lý khi ngộ độc thuốc phun muỗi
Nếu thực hiện đúng theo hướng dẫn của ngành Y tế về sử dụng thuốc phun muỗi sốt xuất huyết, những ảnh hưởng đến sức khỏe rất hiếm xảy ra.
Một số trường hợp cơ địa nhạy cảm có thể có các biểu hiện như: đỏ mắt, buồn nôn, ho, sổ mũi, mẩn ngứa….cần được rửa kỹ bằng nước sạch nhiều lần. Nếu không đỡ cần đến cơ sở y tế để được thăm khám.
Trường hợp mắt bị dính thuốc phun muỗi nói riêng hoặc thuốc diệt côn trùng nói chung cần rửa với nước sạch nhiều lần trong vòng 15 – 20 phút. Đi khám bác sĩ nếu tình trạng không đỡ, khi khám mang theo mẫu sản phẩm.
Quần áo, giày dép dính thuốc diệt muỗi nên cởi bỏ và giặt sạch sẽ trước khi sử dụng lại.
Trong trường hợp nuốt phải thuốc phun muỗi, uống 1 – 2 ly nước và nhanh chóng mang theo nhãn sản phẩm đến cơ sở y tế gần nhất. Mức độ điều trị tuân thủ theo hướng dẫn của ngành Y tế.
3. Cách phòng tránh ngộ độc khi phun thuốc muỗi
- Đọc kỹ và làm theo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất.
- Không để thuốc phun muỗi gần tầm tay trẻ em. Không để thuốc gần thức ăn, vật nuôi.
- Rửa sạch tay, giặt giũ quần áo, giày dép sạch sẽ sau mỗi lần phun thuốc.
- Không đập vỡ bình, ném bình xuống sông, suối khi hết thuốc.
- Phòng ngừa sốt xuất huyết bằng các biện pháp phòng chống muỗi không sử dụng hóa chất vẫn là giải pháp an toàn và hiệu quả lâu dài nhất.
Hiện nay thuốc phun muỗi nhóm gốc Pyrethroids được Bộ Y tế sử dụng chưa được ghi nhận ảnh hưởng khác đến sức khỏe con người như gây ung thư, đột biến gen…. Tuy nhiên cần tuân thủ theo đúng hướng dẫn sử dụng để bảo vệ sức khỏe an toàn.
